ΕΚΚΡΕΜΕΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ
Τα λιπαντικά έλαια είναι ένα βασικό στοιχείο της καθημερινότητας πολλών πολιτών καθώς είναι απαραίτητα για τη λειτουργία μηχανών και μηχανισμών. Το 2006 καταναλώθηκαν στην Ε.Ε. περίπου 5,8 εκ. τόνοι λιπαντικών ελαίων. Κατά τη διάρκεια της χρήσης τους τα έλαια χάνουν τις ιδιότητές τους, με αποτέλεσμα να απορρίπτονται ως απόβλητα και να αντικαθίστανται με νέα έλαια. Στην Ε.Ε., το 50% των λιπαντικών ελαίων που αγοράζονται καταλήγει ως απόβλητο (το υπόλοιπο 50%, καίγεται είτε χάνεται κατά τη διάρκεια της χρήσης). Επομένως κάθε χρόνο η Ε.Ε. πρέπει να διαχειρίζεται περίπου 3 εκ. τόνους αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ) . Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 60% των λιπαντικών ελαίων που διατίθενται στην αγορά γίνεται απόβλητο.Τα απόβλητα των λιπαντικών ελαίων ( ΑΛΕ ) αφορούν ειδικότερα τις ακόλουθες κατηγορίες αποβλήτων:

  • 13 01 απόβλητα υδραυλικών ελαίων
  • 13 02 απόβλητα έλαια μηχανής κιβωτίου ταχυτήτων και λίπανσης
  • 13 03 απόβλητα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας
  • Τέλος υπάρχουν κάποιοι εξαψήφιοι κωδικοί από τις κατηγορίες 13.04, 13.05 οι οποίοι μπορούν να χαρακτηρισθούν ως ΑΛΕ.

Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον διότι περιέχουν σε μεγάλες συγκεντρώσεις τοξικές και καρκινογόνες ουσίες, όπως βαρέα μέταλλα, πολύ-χλωριωμένους υδρογονάνθρακες, πολύ-αρωματικές ενώσεις κ.τ.λ.. Η ανεξέλεχτη διάθεση προκαλεί ρύπανση υπέργειων, υπόγειων υδάτων και του εδάφους. Συγκεκριμένα 1 λίτρο ΑΛΕ μπορεί να ρυπάνει μέχρι και 1 εκ. λίτρα πόσιμου νερού. Η καύση τους δημιουργεί προβλήματα αερίων εκπομπών.

Τα οφέλη της αναγέννησης αφορούν την ανακύκλωση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων ως την καλύτερη λύση αξιοποίησης τους αντί της καύσης ή χειρότερα ταφής τους. Επομένως η συλλογή και αναγέννηση μειώνει ουσιαστικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από τις άλλες μεθόδους αξιοποίησης των ΑΛΕ.

ΕΚΚΡΕΜΕΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ

Οι παραγωγοί και εισαγωγείς των λιπαντικών ελαίων, έχουν ευθύνη να οργανώνουν ατομικά συστήματα ή να συμμετέχουν σε συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης.

Τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης στοχεύουν:

  • Στην επιστροφήτων αποβλήτων λιπαντικών ελαίων από τον καταναλωτή ή άλλο τελικό χρήστη, προκειμένου να διοχετεύονται προς τις πλέον ενδεδειγμένες εναλλακτικές λύσεις διαχείρισης αποβλήτων.
  • Στην επεξεργασίατων συλλεγομένων αποβλήτων λιπαντικών ελαίων με τη χρησιμοποίηση καθαρών τεχνολογιών.

Η οργάνωση των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης γίνεται από τους παραγωγούς και εισαγωγείς:

α) ατομικά ή

β) συλλογικά, με τη συμμετοχή τους σε εγκεκριμένα συστήματα συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης

Για την οργάνωση κάθε συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης απαιτείται η χορήγηση έγκρισης από τον EOAN . Η έγκριση των συστημάτων από τον ΕΟΑΝ, ισχύει για έξι (6) χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται με τροποποίηση ή αναθεώρηση της προβλεπόμενης μελέτης σύμφωνα με τα τότε ισχύοντα νέα δεδομένα.

Σύμφωνα με το ΠΔ υπ΄αρ. 82/2004, τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων μετά τη συλλογή τους υποβάλλονται:

  • Κατά προτεραιότητα σε επεξεργασία με αναγέννηση
  • Εφόσον η επεξεργασία με αναγέννηση δεν είναι εφικτή από τεχνικοοικονομική και οργανωτική άποψη, η επεξεργασία γίνεται με καύση. Στην περίπτωση αυτή η επεξεργασία δεν θα πρέπει να προκαλεί δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία
  • Εφόσον και η επεξεργασία με καύση δεν είναι εφικτή από τεχνικοοικονομική και οργανωτική άποψη, πρέπει να εξασφαλίζεται η ακίνδυνη καταστροφήτους ή η ελεγχόμενη αποθήκευση ή εναπόθεσή τους.

Η αδειοδότηση των εργασιών εναλλακτικής διαχείρισης, δηλαδή συλλογή – μεταφορά, προσωρινή αποθήκευση και επεξεργασία υπόκειται στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τα επικίνδυνα απόβλητα και συγκεκριμένα τις ΚΥΑ 13588/725/2006 ( ΦΕΚ 383 Β ) και ΚΥΑ Η.Π. 24944/1159/06 ( ΦΕΚ 791 Β ). Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του ΠΔ υπ΄αρ. 82/2004, όταν ο συλλέκτης – μεταφοράς δραστηριοποιείται σε περισσότερες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, την άδεια συλλογής – μεταφοράς χορηγεί ο Υπουργός ΥΠΕΚΑ.

Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων κατά τη συλλογή – μεταφορά τους συνοδεύονται από έντυπο αναγνώρισης, το περιεχόμενο του οποίου περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ε του υπ΄αρ. 82/2004 ΠΔ. Όταν τα απόβλητα λιπαντικά έλαια περιέχουν PCB/PCT σε περιεκτικότητα των ουσιών αυτών μεγαλύτερη του 0.005% (50 ppm), η διαχείριση αυτών υπόκειται στις διατάξεις της ΚΥΑ 7589/731/2000 για τον «Καθορισμό μέτρων και όρων για τη διαχείριση των πολυχλωροδιφαινυλίων και πολυχλωροτριφαινυλίων». Σημειώνεται επίσης ότι ο νόμος 4042/2012, ο οποίος ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 2008/98/ΕΚ περιλαμβάνει διατάξεις για τη διαχείριση των ΑΛΕ.

ΕΚΚΡΕΜΕΙ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ

Η ΕΝ.ΔΙ.Α.Λ.Ε.  Α.Ε. (πρώην ΕΛΤΕΠΕ) ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ ΕΛΑΙΩΝ Α.Ε. δραστηριοποιείται από το 1998 στην συλλογή αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Η ΕΝΔΙΑΛΕ ΑΕ κατέθεσε αίτηση έγκρισης στις 6 Φεβρουαρίου 2003, με οικονομοτεχνική μελέτη, η οποία αφορούσε τη δημιουργία ενός οικονομικά βιώσιμου και ταυτόχρονα αποδοτικού συστήματος διαχείρισης των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Το σύστημα πήρε έγκριση με την υπ’ αριθμό 105135/2004 (ΦΕΚ 905Β) Υπουργική Απόφαση.

Επισημαίνεται ότι προϋπόθεση για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, δηλαδή συλλογή – μεταφορά, αποθήκευση και επεξεργασία, είναι οι εταιρίες οι οποίες δραστηριοποιούνται στις εργασίες αυτές να έχουν συνάψει σύμβαση συνεργασίας με εγκεκριμένα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων.

Η ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε. έχει οργανώσει και λειτουργεί Κέντρα Συλλογής(Προσωρινής Αποθήκευσης) στην Αττική, στην Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, την Κοζάνη, τον Βόλο, την Καβάλα και το Ηράκλειο της Κρήτης.

Ο αριθμός των συμβεβλημένωνεταιρειώνμε την ΕΝΔΙΑΛΕ, για το 2010, ανήλθε στις 170που καλύπτουν θεωρητικά το 95%της συνολικής αγοράςτων λιπαντικών ελαίων. Από αυτούς 50 εταιρείες είναι παραγωγοί λιπαντικών ελαίων, 44 είναι εισαγωγείς αυτοκινήτων και 76 είναι εισαγωγείς λιπαντικών. Επίσης συνεργάζεται με τους παρακάτω μεγάλους καταναλωτές λιπαντικών:

  • Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ)
  • Ένοπλες Δυνάμεις
  • Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ)

Για την υλοποίηση του έργου της η ΕΝΔΙΑΛΕ έχει συμβληθεί με 40 αδειοδοτημένους συλλέκτες σε όλα τα διαμερίσματα της Ελλάδας ενώ στη βάση δεδομένων έχουν καταγραφεί 34.000 περίπου σημεία συλλογής ΑΛΕ. Η προσωρινή αποθήκευση των ΑΛΕ που συγκεντρώνονται από τα σημεία συλλογής και τους συλλέκτες γίνεται σε 8 κέντρα συλλογής σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κοζάνη, Βόλο, Καβάλα και Ηράκλειο. Στη συνέχεια τα έλαια οδηγούνται σε 8 μονάδες αναγέννησης (με βάση την έκθεση του συστήματος για το 2010). 

 

ΣΤΟΧΟΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Όσον αφορά τα λιπαντικά έλαια, οι ποσοτικοί στόχοι για τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ),όπως ορίζονται στο ΠΔ 82/2004, θέτουν ότι μέχρι το τέλος του 2006, πρέπει να συλλέγεται τουλάχιστον το 70% κατά βάρος όλων των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων και εξ αυτών να αναγεννάται τουλάχιστον το 80% κατά βάρος.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Για την παρακολούθηση της επίτευξης των στόχων το ΥΠΕΝ αποστέλλει εκθέσεις στην Ε.Ε. σχετικά με την πρόοδο της αναγέννησης των ΑΛΕ συνεκτιμώντας διάφορες πηγές πληροφόρησης. Στα παρακάτω διάγραμματα παρατίθενται συγκεντρωτικά στοιχεία για την περίοδο 2004-2018.

KYA 39200/2015 (ΦΕΚ2057/Β/18-9-2015)

Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 41624/2057/2010 κοινής υπουργικής απόφασης (Β΄1625), σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2013/56/ΕΕ «για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/66/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με τις ηλεκτρικές στήλες και τους συσσωρευτές και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών όσον αφορά τη διάθεση στην αγορά φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών που περιέχουν κάδμιο και προορίζονται για ασύρματα ηλεκτρικά εργαλεία και στοιχείων−κουμπιών με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο και για την κατάργηση της απόφασης 2009/603/ΕΚ της Επιτροπής», του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Νοεμβρίου 2013 και άλλες συναφείς διατάξεις.

Ειδικότερα το άρθρο 3

Συνημμένο

 

ΠΔ 82/2004 (ΦΕΚ 64/Α/2-3-2004)

Καθορισμός μέτρων και όρων για τη διαχείριση των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων. Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των Αποβλήτων των Λιπαντικών Ελαίων

Συνημμένο

Οδηγία 87/101/ΕΟΚ

Για την τροποποίηση της οδηγίας 75/439/ΕΟΚ

Συνημμένο

Οδηγία 75/439/ΕΟΚ

Περί διαθέσεως των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων

Συνημμένο

Κοινοποίηση